Trước hết, phải khẳng định rằng, đây là một chủ đề có tính thời sự nóng hổi, mà ắt hẳn ai trong số chúng ta, bất kể lĩnh vực công tác, cũng dành ít nhiều quan tâm, bởi thực tế chuyển đổi số là một phần không thể thiếu, không thể tách rời trong cuộc sống hiện nay.
Có nhiều cách định nghĩa về chuyển đổi số, nhưng một cách ngắn gọn, súc tích có thể nói: “Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số”.
Văn kiện Đại hội 13 của Đảng đã xác định chuyển đổi số quốc gia là một nhiệm vụ quan trọng, gắn với 3 trụ cột chính, đó là Chính phủ số, nền kinh tế số và xã hội số. Trung ương đã ban hành một số chủ trương, chính sách về chủ động tham gia cuộc cách mạng 4.0, nhấn mạnh yêu cầu cấp bách là đẩy nhanh chuyển đổi số, Chính phủ đã ban hành Quyết định 749 về chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, thành lập Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, chọn ngày 10/10 hằng năm là Ngày chuyển đổi số quốc gia.
Tại Nghệ An, Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh cũng đặc biệt quan tâm đến chuyển đổi số, bắt kịp với xu thế chung của đất nước, của thế giới. Gần đây nhất, đúng một tuần trước, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh tại Hội nghị lần thứ 9 diễn ra vào ngày 1/7 đã thông qua dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi số tỉnh Nghệ An đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trước đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 05 về đẩy mạnh cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2030 (ngày 14/12/2021), Đảng ủy Khối CCQ tỉnh ban hành NQ số 02 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác cải cách hành chính trong các cơ quan cấp tỉnh (12/4/2021), có đề cập và nhấn mạnh đến tầm quan trọng, tính cấp bách của việc thực hiện chuyển đổi số. Ngày 22/3/2023, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối tiếp tục ban hành Đề án số 03-ĐA/ĐUK về thực hiện chuyển đổi số trong hoạt động của Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh giai đoạn 2023 - 2025, tính đến 2030.
Với dân số gần 100 triệu người và là nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng nhanh, dân số trẻ năng động và có khả năng tiếp cận công nghệ cao nhanh chóng, Việt Nam được đánh giá có tiềm năng rất lớn trong chuyển đổi số. Đặc biệt, vai trò của tuổi trẻ, những người đi tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số rất được quan tâm. Trong dịp kỷ niệm 90 năm thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/2021), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: “Thanh niên phải là những người xung phong đi đầu trong thực hiện chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; phải là những người đầu tiên, tích cực nhất trong hội nhập sâu rộng với thế giới”.
Ý thức được trách nhiệm quan trọng đó, Đoàn khối CCQ tỉnh đã có nhiều chương trình, hoạt động nhằm cụ thể hóa chủ trương chung về chuyển đổi số, lựa chọn các phần việc phù hợp với thực tiễn đơn vị mình, đem lại hiệu quả thiết thực, từ đó nâng cao nhận thức và thu hút sự quan tâm, vào cuộc của đông đảo đoàn viên thanh niên. Đơn cử có thể kể đến một số nội dung nổi bật như: Văn phòng Đoàn khối Xây dựng hệ thống các website: www.ketnoinongsan.vn, www.nongsanthanhnien.nghean.vn. www.hienmautinhnguyen.nghean.gov diachido.nghean.vn ... thống kê, cập nhật thông tin qua hệ thống Trang tính của Google, ứng dụng Hệ thống mã QR, sử dụng phần mềm discord trong thu thập và công cấp thông tin trong toàn hệ thống tổ chức Đoàn toàn khối... Hay việc tích cực chủ động, nhanh chóng hoàn thành số hóa dữ liệu đoàn viên trên app Thanh niên Việt Nam và website quản lý đoàn viên, tổ chức các cuộc sinh hoạt, các cuộc họp bằng hình thức trực tuyến, linh động nhưng không kém phần sôi nổi, hiệu quả.
Phần mềm quản lý công tác hiến máu tình nguyện đã được Đoàn Khối các cơ quan tỉnh Nghệ An bàn giao cho Hội chữ thập đỏ tỉnh đưa vào sử dụng
Đoàn Khối các cơ quan tỉnh chịu trách nhiệm thiết kế, sản xuất bản đồ số hóa di tích lịch sử - văn hóa, địa danh và điểm du lịch tỉnh Nghệ An theo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh đoàn
Văn phòng Đoàn Khối sáng tạo sử dụng phần mềm Discord trong thông tin, tổng hợp ý kiến từ các cơ sở Đoàn, đoàn viên trong toàn Khối
Trong quá trình đó, đoàn viên thanh niên luôn được Ban Thường vụ Đoàn Khối xác định là chủ thể, là lực lượng xung kích, tiên phong trên mặt trận chuyển đổi số, nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao, hoàn thành tốt sứ mệnh của cán bộ công chức, viên chức, người lao động trẻ trên quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh, đó là tuyên truyền đúng đắn, đầy đủ, kịp thời chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần tạo sự đồng thuận trong đoàn viên, trong xã hội; đó là sáng tạo, ứng dụng các phần mềm để thông tin, theo dõi, tổng hợp, đánh giá… hoạt động đoàn, đoàn viên một cách công khai, rõ ràng, dễ tiếp cận và khoa học; đó là việc trực tiếp tham gia, tham mưu vào quá trình ứng dụng CNTT, chuyển đổi số tại từng cơ quan, đơn vị của mỗi một đoàn viên…
Được sự quán triệt, chỉ đạo của Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh và Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, Ban Thường vụ Đoàn Khối đã xác định đúng tinh thần của chuyển đổi số với nhân tố "con người" là trọng tâm. Từ đó, đã chủ động tham mưu, giới thiệu những nhân tố nổi bật trong lực lượng đoàn viên thanh niên cùng tham gia thực hiện các nội dung ứng dụng CNTT, chuyển đổi số trong các hoạt động của Đảng ủy, của Tỉnh đoàn và toàn Khối.
Cùng với đó, Đoàn Khối xác định trọng tâm của chuyển đổi số là lấy nền tảng công nghệ làm động lực đột phá, qua phong trào mỗi cơ sở Đoàn đảm nhận một công trình, phần việc gắn với ứng dụng CNTT, chuyển đổi số phục vụ hoạt động tại cơ quan, đơn vị; nhiều cơ sở Đoàn đã được lãnh đạo cơ quan tín nhiệm giao trọng trách tham gia tìm hiểu và xây dựng thành công các mô hình, phần việc được ứng dụng vào thực tiễn…
Từ câu chuyện của tổ chức Đoàn Khối các cơ quan tỉnh Nghệ An, cùng với thực tiễn tham gia của đoàn viên Khối các cơ quan tỉnh Nghệ An trong “cuộc cách mạng” chuyển đổi số thời gian qua, chúng tôi xin đề xuất một số giải pháp liên quan đến nội dung này:
Thứ nhất, cần đổi mới tư duy, khó nhất là thay đổi nhận thức, chuyển từ truyền thống sang cái mới, khơi dậy được khát vọng cống hiến, xem việc của tập thể là việc của cá nhân mình mà như ở "ngôi nhà Đoàn Khối" chúng tôi hay nói với nhau là “làm việc của cơ quan như làm việc của nhà mình”, tức là dồn hết nỗ lực, tâm huyết, sẵn sàng hy sinh, không tính toán, vụ lợi. Nếu làm được điều này thì đã thành công được một phần.
Tiếp theo, như chúng ta đều biết, công tác cải cách hành chính hiện đang rất được quan tâm, trong đó bao gồm rất nhiều hạng mục, đòi hỏi sự vào cuộc của nhiều cấp, nhiều ngành. Trong rất nhiều hạng mục đó, thanh niên cần lựa chọn tập trung vào chuyển đổi số. Và riêng chuyển đổi số cũng lại bao trùm nhiều khía cạnh, chúng ta phải chọn việc để làm, không phải chuyển đổi số cứ làm nhiều là tốt, làm lớn là hay, mà nên xuất phát từ những việc rất nhỏ, rất bình thường, để nhiều thay đổi nhỏ sẽ làm nên thay đổi lớn…
Nhưng điều đó cũng không có nghĩa là chọn việc dễ để làm, mà nên tập trung tìm tòi, nghiên cứu vấn đề khó khăn nhất của tổ chức, thậm chí là vấn đề mà nhiều người cho là bế tắc thì càng cần đến tư duy dám nghĩ dám làm của tuổi trẻ. Ở Đoàn Khối, chúng tôi may mắn được lãnh đạo tạo điều kiện để dấn thân, thử nghiệm, bởi bản chất chuyển đổi số rất mới mẻ, thậm chí có thể được ví như vùng đất chưa ai khám phá. Nhưng Đảng uỷ Khối, Ban Thường vụ Đoàn Khối cũng quán triệt song song với dám dấn thân, dám thử, thì cũng phải dám dừng lại, dám nhận trách nhiệm nếu thử nghiệm đó được thực tiễn kiểm nghiệm và cho thấy đó là cách làm chưa đúng, chưa phù hợp, thay vì có tư tưởng “lỡ đâm lao thì phải theo lao”, nhằm cắt ngay tổn thất và dành thời gian, nguồn lực cho những ý tưởng mới, khả quan hơn.
Thứ ba, nguồn nhân lực. Thực tế là trước yêu cầu tinh giản biên chế, ít tuyển dụng, và cũng không dễ tuyển dụng được nhân lực đáp ứng yêu cầu… nên mỗi cán bộ trẻ, đoàn viên thanh niên trong các cơ quan chuyên môn phải tự trang bị thêm kiến thức về chuyển đổi số, đừng để bản thân “lạc hậu”, “ngoài cuộc”. Nguồn tài liệu thì không hề thiếu ở trên mạng Internet, chẳng hạn như có cẩm nang của Cục tin học hoá - Bộ TTTT, chúng ta có thể nghiên cứu để có được những kiến thức nền tảng nhất, nắm vững tinh thần chỉ đạo của các cấp từ Trung ương đến tỉnh, Đảng uỷ khối CCQ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn để có “hành trang” tri thức tốt nhất triển khai áp dụng vào thực tiễn…
Tựu trung, chuyển đổi số đặt ra nhiều thách thức, nhưng đồng thời đó cũng là những thời cơ để chúng ta bứt phá trên chặng đường phát triển. Nếu mạnh dạn nắm bắt, không bỏ lỡ, tin rằng tuổi trẻ khối CCQ tỉnh sẽ góp phần xứng đáng vào quá trình chuyển đổi số ở các cơ quan, đơn vị mình, mà trước mắt là trong nhiệm kỳ tới sẽ phấn đấu đạt và vượt chỉ tiêu chung của Đoàn khối đề ra: 100% cơ sở Đoàn trực thuộc có ít nhất 01 mô hình, phần việc tham gia vào quá trình ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số tại cơ quan, đơn vị.
Bên cạnh đó, cần luôn nắm vững và thực hiện tốt phương châm "Chuyển đổi số để phục vụ hoạt động Đoàn" ngày một tốt hơn chứ không cứng nhắc, bởi vẫn có những phương thức truyền thống mang lại giá trị và hiệu quả cao cần phải tiếp tục duy trì và đổi mới từng bước một cách có tầm nhìn, chiến lược lâu dài, tránh tư duy "nhiệm kỳ", chạy đua "chỉ tiêu" xa rời thực tiễn...
PM (Văn phòng Đoàn Khối)